Powstanie i działalność stowarzyszeń regionalnych w Mławie w II połowie
XIX i XX w. było wyjątkowo cenną inicjatywą społeczną i kulturalną. Wobec
realnej groźby narastającej rusyfi kacji i możliwości wynarodowienia przynajmniej
części lokalnej społeczności nieodzowne były więc działania przeciwstawiające
się tym zamierzeniom. Inny charakter miała działalność stowarzyszeń
regionalnych w niepodległej Polsce w okresie międzywojennym.
W Polsce realnego socjalizmu Towarzystwo Miłośników Ziemi Mławskiej,
a od 1983 r. Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Mławskiej skupiało się na zachowaniu
pamięci o przeszłości „małej ojczyzny”, upamiętnianiu miejsc pamięci
narodowej, zasłużonych postaci dla regionu, utrwalaniu regionalnych
wartości na kartach publikacji książkowych. Podobne działania prowadzone
są w suwerennej Polsce przy współudziale władz samorządowych i innych
organizacji społecznych i kulturalnych. Niniejsze opracowanie zostało zaprezentowane
w formie komunikatu na konferencji poświęconej roli instytucji
oraz stowarzyszeń naukowych i kulturalnych w badaniu i dokumentowaniu
dziedzictwa małych ojczyzn na przykładzie północnego Mazowsza, zorganizowanej
w listopadzie 2023 r. przez Państwową Akademię Nauk Stosowanych
im. Ignacego Mościckiego w Ciechanowie.
Zasady cytowania