Źródła archiwalne

Archiwum Główne Akt Dawnych w Warszawie (AGAD):

Kancelaria Generał-Gubernatora Warszawskiego (KGGW).

Archiwum Państwowe w Białymstoku (APB):

Kancelaria Gubernatora Łomżyńskiego (KGŁ).

Archiwum Państwowe w Płocku (APP):

Kancelaria Gubernatora Płockiego (KGP).

Płocki Gubernialny Zarząd Żandarmerii (PGZŻ).

Płocki Rząd Gubernialny (PRG).

Archiwum Państwowe w Warszawie (APW):

Kancelaria Gubernatora Warszawskiego (KGW), Listy emigrantów z lat 1890–1891.

Źródła drukowane, pamiętniki, wspomnienia

Atlas statystyczny Królestwa Polskiego: zobrazowanie poglądowe stanu zaludnienia, warunków zdrowotnych, stosunków rolnych i stanu ludności robotniczej w Królestwie, ułożył na podstawie rozmaitych źródeł ogłoszonych drukiem Aleksander Maciesza, Płock 1907.

Janicki S. (red.), Stosunki rolnicze Królestwa Kongresowego, Warszawa 1918.

Kłoczowski E., Wspomnienia mazowieckiego ziemianina z lat 1897–1951, Ciechanów 2006.

Koskowski B., Wychodźtwo zarobkowe włościan w Królestwie Polskiem, Warszawa 1901.

Koszutski S., Rozwój ekonomiczny Królestwa Polskiego w ostatnim trzydziestoleciu (1870–1900), Warszawa 1905.

Kulikowska J., Emigracja i duszpasterstwo wychodźców z Królestwa Polskiego do roku 1914 (w świetle urzędowych publikacji kościelnych), „Nasza Przeszłość” 1986, z. 65. DOI: https://doi.org/10.52204/np.1986.65.91-143

Listy emigrantów z Brazylii i Stanów Zjednoczonych 1890–1891,do druku podali wstępem opatrzyli W. Kula, N. Assorodobraj-Kula, M. Kula, Warszawa 1973.

Rocznik Statystyczny Królestwa Polskiego z uwzględnieniem innych ziem polskich, Rok 1913, opracowany pod kierunkiem W. Grabskiego, Warszawa 1914.

Rocznik Statystyczny Królestwa Polskiego z uwzględnieniem innych ziem polskich, Rok 1915, opracowany przez E. Strasburgera, Warszawa 1916.

Obzor plockoj guberni za 1888 god, Płock 1889.

Obzor plockoj guberni za 1891 god, Płock 1892.

Obzor plockoj guberni za 1892 god, Płock 1893.

Załęski W., Królestwo Polskie pod względem statystycznym, t. 2, Warszawa 1901.

Prasa

„Echa Płockie i Łomżyńskie” 1899–1900, 1903.

„Echa Płockie i Włocławskie” 1905.

„Gazeta Rolnicza” 1908.

„Głos Płocki” 1911.

„Miesięcznik Pasterski Płocki” 1910 –1911.

„Praca” 1912.

„Ziemia” 1914.

„Zorza” 1912.

Opracowania

Białczak A., Z dziejów kurpiowskiego wychodźstwa do Ameryki Północnej w latach 1880–1918 na przykładzie gminy Baranowo, „Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego” 2013.

Bukraba-Rylska I., Migracje okiem klasyka, „Przegląd Humanistyczny” 2008, nr 6.

Chętnik A. Jak ginie dawna Kurpiowszczyzna, Nowogród pod Łomżą 1935.

Chętnik A., Kurpie, Kraków 1924.

Chętnik A, Myszyniec. Ośrodek etnografi czny Kurpiów, Nowogród pod Łomżą 1938.

Chętnik A., O Kurpiach, Poznań–Lublin–Łódź 1919.

Chętnik A., Puszcza Kurpiowska, Warszawa 1913.

Chętnik A., Z Puszczy Zielonej, „Ziemia” 1914, nr 12.

Chomać R., Struktura agrarna Królestwa Polskiego na przełomie XIX i XX w., Warszawa 1970.

Gajewski S., Organizowanie opieki nad wychodźcami przez duchowieństwo Królestwa Polskiego, „Studia Polonijne” 1976, z. 1.

Groniowski K., Emigracja z Królestwa Polskiego do Brazylii 1890–1914, Warszawa 1975.

Groniowski K., Emigracja z ziem zaboru rosyjskiego (1864–1918), [w:] A. Pilch (red.), Emigracja z ziem polskich w czasach nowożytnych i najnowszych (XVIII–XX w.), Warszawa 1984.

Groniowski K., Gorączka brazylijska, „Kwartalnik Historyczny” 1967, z. 2

Groniowski K., Kwestia agrarna w Królestwie Polskim 1871–1914, Warszawa 1966.

Groniowski K,, Polska emigracja zarobkowa w Brazylii 1871–1914, Wrocław–Kraków–Gdańsk 1972.

Groniowski K., Realizacja reformy uwłaszczeniowej 1864 roku, Warszawa 1963.

Groniowski K., Robotnicy rolni w Królestwie Polskim 1971–1914, Warszawa 1977.

Ignatowicz M.A., W Brazylii: Społeczeństwo „nowopolskie”? [w:] K. Groniowski, W. Stankiewicz (red.), Wychodźstwo a kraj. Studia historyczne, Warszawa 1981.

Klarner-Kosińska I., Emigracja z Królestwa Polskiego do Brazylii 1890–1914, Warszawa 1975.

Klarner I., Gorączka brazylijska na Mazowszu w latach 1890–1891, „Zapiski Ciechanowskie” 1974, z. 2.

Łukasiewicz J., W granicach Księstwa Warszawskiego i Królestwa Polskiego 1806–1914, [w:] Cztery wieki Mazowsza. Szkice z dziejów 1526–1914, Warszawa 1988.

Mędrzecki W., Młodzież wiejska na ziemiach Polski centralnej 1864–1939. Procesy socjalizacji, Warszawa 2002.

Mytkowicz A., Powstanie i rozwój emigracyi sezonowej, Kraków 1917.

Okołowicz J., Wychodźstwo i osadnictwo polskie przed I wojną światową, Warszawa 1920.

Orłow I., Choziajstwiennyje położenije i platieżnyja sriedstwa kriestjan gubiernii Carstwa Polskogo, Kielce 1898.

Pietrzak-Pawłowska I., Królestwo Polskie w okresie wielkokapitalistycznym 1885–1900, [w:] Historia Polski, t. 3, cz. 1, Warszawa 1965.

Plewko J., Sprostać migracji. Pomoc emigrantom ekonomicznym z ziem polskich (połowa XIX–początek XXI wieku), Lublin 2010.

Starczewski M., Z dziejów emigracji zarobkowej: agenci emigracyjni na ziemiach polskich przed 1914 r. „Przegląd Historyczny” 2012, nr 1.

Stasik F., Polska emigracja zarobkowa w Stanach Zjednoczonych Ameryki 1865–1914, Warszawa 1985.

Staszewski D., Moralność i umoralnianie Kurpiów. Studjum obyczajowe, Płock 1908.

Szczepański J., Emigracja zarobkowa z Kurpiowszczyzny (do I wojny światowej), „Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego” 1993, z. VII.

Szczepański J., Gorączka brazylijska na Mazowszu, [w:] M. Dygo (red.), Przeszłość i teraźniejszość. Prace ofiarowane Profesorowi Adamowi Koseskiemu w 70.rocznicę urodzin, Pułtusk 2009.

Szczepański J., Społeczność żydowska Mazowsza w XIX–XX wieku, Pułtusk 2005.

Szczepański J., Ziemiaństwo Królestwa Polskiego wobec emigracji zarobkowej na przełomie XIX i XX w., [w:] W. Caban, M.B. Markowski, M. Przeniosło, Dwór a społeczności lokalne na ziemiach polskich w XIX i XX w., Kielce 2008.

Szelążek A., Konferencja Drezdeńska „Caritasverbandu’u dnia 25–28 września 1911 r. w sprawie organizacji opieki nad robotnikami imigrującymi do Niemiec, „Miesięcznik Pasterski Płocki” 1911, nr 11.

Thomas W.I., Znaniecki F., Chłop polski w Europie i Ameryce, t. 1. Organizacja grupy pierwotnej, Warszawa 1976.

Wajda K., Junkierstwo wschodniopruskie wobec odpływu robotników z rolnictwa na przełomie XIX i XX wieku, „Komunikaty Warmińsko- Mazurskie” 1968, nr 4.

Wajda K., Robotnicy zakordonowi w rolnictwie Prus Wschodnich, „Komunikaty Warmińsko-Mazurskie” 1969, nr 4.

Walaszek A., Migracje i ziemie polskie w dobie masowych migracji zarobkowych, „Przegląd Polonijny” 1992, nr 3.