Abstrakt

Innowacyjność w gospodarstwach rolnych jest wymogiem współczesnego rynku. Działalność innowacyjna jest niezwykle ważna w modernizacji polskiego rolnictwa, wiąże się z wprowadzaniem zmian, upowszechnianiem wszelkich nowości, doskonaleniem istniejących stanów, w celu zwiększenia efektywności produkcji, obniżenia jej kosztów. Innowacje w gospodarstwach rolnych koncentrują się głównie na zakupie nowego sprzętu i maszyn rolniczych, stosowaniu wydajniejszych odmian roślin, dostosowaniu środków ochrony roślin czy doborze odpowiednich ras zwierząt do panujących warunków oraz odpowiednim gospodarowaniu zużyciem wody. Głównym celem badań była identyfikacja i charakterystyka wdrażanych innowacji oraz sposobu zarządzania nimi w gospodarstwach rolnych. Narzędziem badawczym był kwestionariusz ankiety. Pilotażowe badanie przeprowadzono w 2023 r. wśród 52 właścicieli gospodarstw rolnych w powiecie ciechanowskim. Wyniki pokazały, że dla dużej części respondentów innowacje wdrażane w gospodarstwach rolnych wiążą się z poprawą możliwości gospodarstwa i zwiększeniem jego konkurencyjności na rynku. Ponadto działania innowacyjne umożliwiają zwiększenie produkcji, co może skutkować wyższymi dochodami w danym gospodarstwie. Główne wskazywane przez respondentów powody wdrażania innowacyjnych rozwiązań w gospodarstwach rolnych to chęć wprowadzenia bardziej efektywnych rozwiązań, zwiększenie dochodów gospodarstwa oraz obniżenie kosztów gospodarstwa. Najczęściej wdrażaną innowacją w badanych gospodarstwach był zakup nowych maszyn i urządzeń. Charakteryzując liczbę i rodzaj wdrażanych przez rolników innowacji, należało zwrócić szczególną uwagę na czynniki, które zniechęcają lub uniemożliwiają stosowanie omawianych rozwiązań w gospodarstwach rolnych. Blisko jedna trzecia respondentów jako kluczową barierę zewnętrzną wskazała wysokie koszty wdrażania innowacji oraz niski poziom wsparcia rządowego. Innowacje w sektorze rolniczym, w szczególności zakup nowych maszyn i urządzeń, często charakteryzują się koniecznością ponoszenia wysokich nakładów finansowych. Innowacyjność jest czynnikiem pozwalającym na osiąganie lepszych wyników produkcyjnych, co jest bardzo istotne w kontekście z jednej strony zmniejszających się zasobów naturalnych, a z drugiej zwiększającej się podaży żywności. Badani rolnicy prowadzący gospodarstwa rolne w powiecie ciechanowskim wykazali się podejściem proinnowacyjnym. Rolnicy stale poszukują możliwych nowoczesnych rozwiązań poprawiających jakość pracy w gospodarstwach i ich rozwój.